1-) Tarihi Doku
Yapılan kazı ve arkeolojik çalışmalar neticesinde dünyanın en eski yerleşim merkezlerinden biri olan Burdur yöresinin Paleolitik Çağdan bu yana yaşam ve yerleşim alanı olarak kullanıldığı anlaşılmaktadır. Burada ortaya çıkarılan ana tanrıça figürleri ile boyalı insan yüzlü çanak çömlekleri dünya arkeolojisinde önemli bir yer tutmaktadır. Bölge, Anadolu’nun ilk sâhipleri ve Anadolu’da ilk devleti kuran, Anadolu birliğini temin eden Hititlerin, Frigyalıların, Lidyalıların, Perslerin, Makedonya Kralı İskender’in, Selevkos Devletinin, Roma İmparatorluğunun ve Bizans İmparatorluğu’nun hâkimiyetine girdikten sonra 1071 Malazgirt Zaferinden sonra başlayan Anadolu akınları neticesinde Burdur, Selçuklu Devleti’nin toprağı olmuştur. Haçlı seferleri sebebiyle Bizanslılar kısa bir müddet yeniden bu bölgeyi istilâ etmişse de daha sonra bölgeye Hamitoğulları hâkim olmuştur. 1391 yılında Yıldırım Bayezid, Hamitoğulları Beyliğine son verince, Burdur ve çevresi Osmanlı Devletinin hâkimiyetine girmiştir. Birinci Dünya Savaşında sonra İtalyanlar Burdur’u işgal ettiklerini ilan etmelerine rağmen, fiilen işgal gerçekleşememiştir. Burdur Cumhuriyetin ilanından sonra 1923 yılında İl yapılmıştır.
2-) Konum, Coğrafi Yapı, Komşu İller, Nüfus
Burdur Akdeniz bölgesinin Göller Yöresi adı verilen bölgede yer almaktadır. İlin doğal yapısı oldukça engebelidir. İl arazisinin %60.6’si dağlık, %2.7’si yayla, %19’u ova ve %17.6’si engebelidir. Burdur’un en yüksek yeri ise 2598 metrelik Koçaş Dağı’dır. Burdur ili toprakları genelde killi ve kireçlidir. Burdur güneyde Antalya, batıda Denizli, güneybatıda Muğla, kuzeyde Afyonkarahisar ve kuzeydoğuda Isparta illeri ile sınırlıdır.
Türkiye’nin en eski yerleşim yerlerinden biri olan Burdur, İzmir’e 686 km, İstanbul’a 690 km ve Ankara’ya 242 km mesafede yer almaktadır. TUİK verilerine göre 2019 yılı sonu itibariyle merkez ilçenin nüfusu 115.159 il genel nüfusu ise 270.796 olarak tespit edilmiştir.
Burdur’un merkez ilçe ile beraber Ağlasun, Altınyayla, Bucak, Çavdır, Çeltikçi, Gölhisar, Karamanlı, Kemer, Tefenni ve Yeşilova olmak üzere 11 ilçesi, 19 beldesi ve 182 köyü bulunmaktadır.
3-) İklim ve Bitki Örtüsü
Burdur ve çevresi Akdeniz ve İç Anadolu bölgeleri arasında bir geçit olduğundan her iki bölge ikliminin etkisindedir. Yüksek dağlar, bölgeyi Akdeniz ikliminin etkisini azalttığından dolayı karasal iklim özellikleri ağır basmaktadır Bu nedenle yazları sıcak ve kurak, kışları ise soğuk ve yağışlıdır. Güneyde yağış miktarı fazlalaşır. Hava sıcaklığı kararlı olmamakla birlikte, yıl içinde genel olarak -21ᴼ ile +36ᴼ arasında değişmektedir. Kışın kar yağışı görülmektedir.
Bitki örtüsü ve iklim arasında büyük bir bağlantı vardır. Genel olarak Akdeniz bitki örtüsünün tipik çayırları ile karakterizedir. Çayırlık alanlarda endemik bitkiler oldukça yaygın konumdadır. Burdur ilinin % 20’si hiçbir ekime elverişli değildir. Geri kalan % 80 arazinin, % 35’e yakını ormanlık, % 35’e yakını ekili ve dikili arazi ve % 10’u çayır ve mer’adır. Ormanlar, ova ve gölleri çevreleyen dağların üzerindedir. Ormanlarda karaçam, kızılçam, katran, meşe, ardıç, köknar, sedir ve akçam ağaçları bulunur. Ormanlarda, sayıları gün geçtikçe azalan karaca, vaşak, karakulak, yaban kedisi, saz kedisi yaşamaktadır. Tavşan, porsuk, kurt, tilki, çakal ve domuz gibi yabani hayvanlar da bulunmaktadır.
4-) Ekonomi
Burdur ilinin ekonomisi tarım ve hayvancılığa dayanmaktadır. Tarım ve hayvancılık şehri olan Burdur ekonomisinin % 40’ı süt üretimine dayalı hayvancılık faaliyeti ve hayvancılığı destekleyen bitkisel üretimden oluşmaktadır. Burdur’un nüfusunun en az üçte ikisi tarım ve hayvancılıkla iştigal etmektedir. Burdur hayvancılık konusunda ön planda olmanın yanı sıra tarımının çeşitlendirilmesi noktasında da önemli yol kat etmiştir. Bunun en güzel örnekleri Altınyayla (Dirmil) İlçesinde yapılan kültür mantarı üretimi ülke üretiminin % 16’sını, Tefenni, Karamanlı bölgesinde yapılan rezene üretimi ülke üretiminin % 90’ını, Anason üretimi % 41’ini, Haşhaş üretimi % 11’ini oluşturmaktadır. İnsuyu bölgesinde üretilen taze fasulye yıl itibariyle ülke üretiminin % 3’ünü kapsamakla birlikte, bu bölgede yapılan hasat döneminde pazar payının dörtte bir fasulye ihtiyacı bu bölgeden karşılanmaktadır. Bütün bu belirtilen ekonomik faaliyetlerin yanı sıra başta Salda gölü ve diğer tarihi ve doğal güzelliklerden kaynaklı olarak son yıllarda gelişme gösteren turizm sektörü de önemli bir ekonomik kaynak haline gelmiştir.
ULAŞIM
1-) Karayolu
Teke Yöresi’nin kültür başkenti olarak kabul edilen Burdur, Akdeniz kıyı kesimi ile Anadolu’nun iç kesimlerini birbirine bağlayan geçitlerin kavşak noktası üzerindedir. Batı Akdeniz, Ege ve Orta Anadolu bölgeleri arasında iklim ve jeolojik yapı bakımından bir geçit alanında bulunan Burdur’un Afyon, Denizli, Antalya ve Muğla Fethiye İlçesi bağlantı yollarının kavşağında olması Burdur’a, turizm açısından önemli bir avantaj sağlamaktadır. Ana güzergahlarla bağlantılı yollar üzerinde bulunmasından ötürü Burdur’a başta büyükşehirler olmak üzere Türkiye’nin her tarafından bu güzergahını içine alan otobüs seferleri bulunmaktadır. Burdur Otogar’ına şehir içerisinde halk otobüsleri ve belediye otobüslerini kullanarak ulaşım sağlamak mümkündür.
Burdur Otogar: Aydınlıkevler Mah, Armağan İlci Blv. No:103, 15040 Burdur/Burdur Merkez/Burdur
Tel: 0 (248) 233 14 98
2-) Demiryolu
İzmir-Isparta arasında çalışan Göller Ekspresi ile Burdur ile İzmir arasında tren yolu ulaşımı sağlanmaktadır. Isparta-Burdur-İzmir (Basmane) hattında her gün karşılıklı olarak işlemekte olan Göller Ekspresi, toplamda 262 yolcu kapasiteli 4 vagonlu konforlu setlerden oluşmaktadır. Göller Ekspresini kullanacak olan Burdur yolcuları için Gümüşgün durağı ile Burdur arasında otobüslerle aktarma yapılmaktadır.
Burdur Tren İstasyonu: Bağlar Mah. Ofis Cad. Merkez, Burdur
Tel: 0248 233 19 30
3-) Havayolu
Aksaray’da hava alanı bulunmamakla birlikte çevre havaalanları bu noktada ulaşım için kullanılabilir. Bu kapsamda Burdur Gölü’nün kıyısında ve şehir merkezine sadece yarım saat mesafede bulunan Isparta Süleyman Demirel Havalimanı hava ulaşımı için iyi bir alternatiftir. Isparta Süleyman Demirel Havalimanı'nda Otobüs Hizmeti S.S. 52 Nolu GÜLKENT Otobüscüler ve Servciler Mot. Tas. Kooperatifi tarafından verilmektedir. Havalimanı Otobüsü Burdur Şehir Merkezinde, Cumhuriyet Meydanında Eski Belediye Binasının önünden hareket etmektedir.
Bunun yanında Salda Gölü’ne gitmek için ise Denizli Havalimanı çok daha uygun bir seçenek durumundadır. Zira Denizli Havalimanı’ndan 1 saatlik bir yolculuk ile Salda Gölü’ne ulaşmanız mümkündür. Ancak Denizli’den doğrudan Salda Gölüne servis bulunmamaktadır. Havalananından sonraki yoluculuk için özel araç gerekmektedir.
Isparta Süleyman Demirel Havalimanı: Kükürt Mah., Dörtyol No:39, 32090 Keçiborlu/Isparta
Tel: +90 246 559 20 08
Şehrin Meşhur Yönleri
Burdur’un tarihi, kültürel, doğal güzellikleri ve yöresel lezzetleri ile ön plana çıkan bir şehrimizdir. Burdur denince akla gelen Salda Gölü şehrin tanıtım yüzüdür. Diğer taraftan Burdur İstiklal Marşı şairi Mehmet Akif Ersoy’un doğup büyüdüğü şehirdir.
Yöresel Ürünler ve Yapılabilecek Alışverişler
Bir Yörük şehri olan Burdur’da yöresel el ürünlerinde de Yörük izlerini görürsünüz. Özellikle dokumacılık üzerine el ürünleri yaygındır. Burdur’da dokumacılığın yaklaşık 300 yıllık bir geçmişi olduğu bilinmektedir. Burdur yöresinde mekikli ve kirkitli dokuma örnekleri yaygındır. Kirkitli dokumaları halı, hala (kilim) ve sumak olduğu özellikle hayvancılıkla geçinen Türkmenler tarafından dokunduğu, mekikli dokumalar olarak İbecik bezi, Dastar ve Burdur Alacasıdır. Günümüzde nesilleri azalsa da şu anda Gölhisar ilçesinin İbecik köyünde “dastar” adı altında dokumacılık yapan ve geçimini bundan sağlayan aileler bulunmaktadır. Gölhisar ilçesi tarafında, genellikle Söğüt kasabası ve Bölme Pınar köyünde kamıştan hasır dokumacılığı devam etmektedir. Ayrıca dokunan ürünler deve, üçgöllü ve kıvrımlı kilim çeşitleri, kara ve ala çul, torba, heybe ve tuz torbası, çuval ve harar, aba ve çaşır, turluk, yün çorap ve kabalak, ihram ve sofra bezi, çocuk kolanı ve deve kolanı, paldım olarak sıralanabilir. Günümüzde Burdur Belediyesi Halı Sarayı binasında mevcut tezgâhlarda Burdurlu hanımefendiler tarafından alaca dokumaları bütün güzelliği ile dokunmaya devam etmekte, turistlerin giyimine ve evlerine ayrı bir sanatsal estetik katmaktadır.
Yöre genelinde dokunan halı; atkısı yün, çözgüsü yün olarak dokunan kaba halıdır.
Burdur’un Bakırcılar çarşısında işlenerek süslenmiş bakır hediyelik eşyaları, “Burdur Alacası” adı verilen ve tamamen el tezgâhlarında dokunan kumaşları ve diğer hediyelik eşyaları alabilirsiniz. Bu güzel el ürünlerini yöresel çarşı ve pazarlarda ya da hediyelik eşya mağazalarında bulabilirsiniz.