1-) Tarihi Doku
Kahramanmaraş ve çevresinin tarih öncesi dönemlerden günümüze kadar uzanan bir geçmişi bulunmaktadır. İlk yerleşmelerin Paleolitik Çağda başladığı Maraş’ta, ilk medeniyetin Hititlere (M.Ö.2000-1200) ait olduğu bilinmektedir. Markasi ismi ile bilinen Maraş Hititlerin dağılma döneminde kurulan Hitit devletlerinden Gurgum'un merkeziydi. Gurgum Kent Devleti aralıklarla Urartu ve Asurlulara bağlanmıştır. M.Ö 7. yüzyılda Kimmer ve İskit istilasına uğrayan Markasi, daha sonra sırasıyla Medlerin, Perslerin, Makedonyalıların, Kapadokya Krallığının, Pontus Devletinin, Romalıların ve Bizanslıların egemenliği altına girmiştir. Bizans döneminde Marasion adıyla anılmıştır. 1103'te Selçukluların hâkimiyetine geçen şehir, daha sonra Danişmendli, Haçlı, Kilikya Krallığı, Eyyubiler, Memlükler, Dulkadiroğulları'nın yönetimine girdi. 16. yüzyıl başlarında Osmanlı topraklarına katılmıştır. Kurtuluş Savaşı sırasında halkın gösterdiği direnişten dolayı Maraş’a TBMM tarafından 5 Nisan 1925 tarihinde İstiklal Madalyası verilmiş ve 7 Şubat 1973'te şehrin adı Kahramanmaraş olarak değiştirilmiştir.
2-) Konum, Coğrafi Yapı, Komşu İller, Nüfus
Bir bölümü Akdeniz, bir bölümü ise Doğu Anadolu Bölgesinde kalan Kahramanmaraş’ın doğusunda Malatya ve Adıyaman, batısında Kayseri ve Adana, güneyinde Gaziantep ve Osmaniye, kuzeyinde Sivas yer almaktadır. Kuzey kesimleri oldukça dağlık olan Şehir, genellikle Güneydoğu Torosların uzantıları olan dağlarla, bunlar arasında kalan çöküntü ovalarından oluşmaktadır. İl topraklarında geniş bir akarsu ağı vardır. Bölge, birçok yerde bu akarsuların oluşturduğu vadilerle yarılmış ve parçalanmıştır. İldeki yeryüzü şekillerinin en önemlisi, Kahramanmaraş Ovası'nın yer aldığı çöküntü alanıdır. Toprakların %59,7’sini dağlar, %24’ünü platolar ve %16,3’ünü de ovalar teşkil eder.
Kahramanmaraş, İzmir’e 1092 km, İstanbul’a 1044 km ve Ankara’ya 591 km mesafede yer almaktadır. Büyükşehir olan Kahramanmaraş’ın TUİK verilerine göre 2019 yılı sonu itibariyle merkez ilçelerden Dulkadiroğlu’nun nüfusu 222.673, Onikişubat’ın nüfusu 431.848 ve il genel nüfusu 1.154.102 olarak tespit edilmiştir. Kahramanmaraş’ın merkez ilçeleri Dulkadiroğlu ve Onikişubat ile birlikte Elbistan, Afşin, Türkoğlu, Pazarcık, Göksun, Andırın, Çağlayancerit, Nurhak ve Ekinözü olmak üzere 12 İlçesi ve 707 mahallesi bulunmaktadır.
3-) İklim ve Bitki Örtüsü
Akdeniz, Doğu Anadolu ve Güneydoğu Anadolu bölgelerinin birbirine en çok yaklaştığı alanda yer alan Kahramanmaraş, bulunduğu bu coğrafi konumu ve diğer faktörlerin de etkisi ile üç farklı iklim tipi arasında “Bozulmuş Akdeniz İklimi” ne daha yakın bir iklime sahiptir. Şehrin güneyinde Akdeniz iklimi, kuzeyinde kara iklimi görülür. İlde yazlar sıcak, kışlar soğuk geçer.
Kahramanmaraş sahip olduğu iklim çeşitliliği ve coğrafi konumuna bağlı olarak bitki örtüsü bakımından da farklılıklar yaşamaktadır. Kahramanmaraş'ta yükseltiye bağlı olarak bitki örtüsü de değişmektedir. Dağların çoğu orman ve makiliktir. Andırın ve Elbistan ilçelerinde orman alanları zengindir. Ovalar bozkır görünümündedir. Ormanlarda çam, meşe, kayın, ardıç, sedir, köknar ve şimşire rastlanır. Zeytinlik ve bağları oldukça geniş yer tutar. İl topraklarının % 42’si orman ve fundalıklarla, % 27’si ekili-dikili alanlarla, % 24’ü çayır ve mer’alarla kaplıdır.
4-) Ekonomi
Kahramanmaraş'ın ekonomi yapısında tarım, hayvancılık ve tarıma dayalı imalât sanayii ile ticaret sektörü önemli rol oynamaktadır. Faal nüfusun % 80’i tarım, ormancılık, hayvancılık ve avcılıkla uğraşır. Gayri sâfi hâsılanın yarısı tarımdan elde edilir. Türkiye’nin biber tarlası ve çeltik deposudur. Türkiye biber tüketiminin %45‘ini karşılamaktadır. Kahramanmaraş maden bakımından çok zengindir. Ülkenin en zengin linyit havzasıdır. Göksun ilçesinde zengin mermer yatakları bulunur. Türkiye’nin en zengin çimento toprağı bu bölgededir. Afşin-Elbistan arasında 100 km2’lik bir sahada düşük kalorili linyit yatakları mevcuttur. Çıkarılan linyit kömürü Türkiye’nin en büyük kamu yatırımlarından olan Afşin-Elbistan Termik Santralinin 1984’te devreye giren ünitelerinde kullanılmaktadır. Linyit rezervi 3,5 miyar tondur.
ULAŞIM
1-) Karayolu
Kahramanmaraş karayolu ulaşım ağı bakından önemli bir kavşak noktasında bulunmaktadır. Kahramanmaraş, karayolu ile Antakya, Gaziantep, Urfa, Mersin, Adıyaman, Diyarbakır, Siirt, Malatya, Elazığ, Kayseri ve Ankara illerine bağlanmaktadır. Bu nedenle neredeyse Türkiye’nin her tarafından şehre doğrudan otobüs seferleri düzenlenmektedir. Şehir merkezine 3 km mesafedeki Otogara özel araç veya minibüs ve belediye otobüsleriyle ulaşım sağlayabilirsiniz.
Kahramanmaraş Otogarı: Hacımustafa Mah.
Tel: 0 (344) 212 34 78
2-) Demiryolu
Kahramanmaraş’a demiryolu ile ulaşım imkânı bulunmaktadır. Maraş Tren Garı Köprüağzından ayrılan 28 km’lik bir hat ile Haydarpaşa-Kurtalan hattına bağlanır. İl sınırları içinde Narlı yakınlarından ikiye ayrılan demiryolunun bir kolu Gaziantep’e diğeri ise Malatya’ya uzanır. Bu noktada Elazığ-Adana-Elazığ arasında her gün sefer yapan Fırat Ekspresi ulaşım için kullanılabilir.
Turhal Tren Garı: İstasyon Mah. Atatürk Cad. Türkoğlu, Kahramanmaraş
Tel: 0344 618 10 45
3-) Havayolu
Kahramanmaraş’ta 1996 yılında hizmete açılan Kahramanmaraş Havaalanı bulunmaktadır. Kahramanmaraş’tan düzenli olarak Ankara, İstanbul, Antalya ve İzmir’e uçak seferleri düzenlenmektedir. Kahramanmaraş Havaalanı, şehir merkezine 5 km uzaklıkta olup havaalanından kent merkezine HAVAŞ servisleri ve Kahramanmaraş Büyükşehir Belediye otobüsleri hizmet vermektedir.
Kahramanmaraş Havalimanı: Erkenez, 46080 Dulkadiroğlu/Kahramanmaraş
Tel: (0344) 236 53 52
Şehrin Meşhur Yönleri
Çok eskilere dayanan tarihi, kültürel zenginlikleri ve mutfağıyla Akdeniz Bölgesi’nin kendine has şehirlerinden biri olan Kahramanmaraş, kendine has tadı ve yoğunluğu ile dünyaca meşhur Maraş Dondurması, Ahir Dağı'nın eteklerinde otlayan keçilerin sütü ile yine aynı dağda yetişen orkidelerin köklerinden elde edilen doğal salebi ve Türk mutfağının vazgeçilmez baharatı olan kırmızıbiberi ile meşhurdur. Bu belirtilenler şehri markası ve sembolü haline gelmiştir.
Yöresel Ürünler ve Yapılabilecek Alışverişler
Kahramanmaraş’ı gezip gördükten sonra dönüşte kendinize, ailenize ve sevdiklerinize hediye almak isterseniz sizi memnun edecek miktarda yöresel ürün bulacaksınız. Özellikle Kapalı Çarşı ve Bakırcılar Çarşısı birçok yöresel ürünü ve lezzeti bulabileceğiniz bir yerdir. Bu noktada Maraş işi sim sırma işi de alabileceğiniz hatıra eşyalardan biridir.
Bunun yanında şehir merkezinde bulunan meşhur pastanelerden şoklanmış bir şekilde orijinal Maraş dövme dondurması alabilirsiniz.
Ayrıca Maraş’ta 'kak' olarak adlandırılan meyve kuruları, vişne ezmesi, nar ekşisi, sumak ekşisi alınabilir.
Kahramanmaraş gerek tarihi ile gerekse de kültürü ile gezilip görülmesi gereken yerlerin başında yer almaktadır. Şehri cazip kılan pek çok doğal güzellik ve tarihi yer bulunmaktadır. Gerek sahip olduğu tarihî, doğal ve kültürel zenginlikleri gerekse bölgesinde bulunan önemli turistik değerler nedeniyle Kahramanmaraş önemli bir gezi güzergâhı olmuştur. İşte Kahramanmaraş’a gitmenizi gerektiren tarihi ve doğal güzellikler.
1-) Germanicia Antik Kenti
Antik kentin bulunduğu alan, M.Ö. 64’te Romalıların eline geçmiş ve Roma İmparatoru Gaisus Caesar Agustus Germanicus’un adı şehre verilerek “Kaiseria Germanicia” olarak adlandırılan Germanicia Antik Kenti 2007 yılı Ağustos ayında yapılan kaçak kazı ihbarı neticesinde başlatılan çalışmalarla ortaya çıkarılmıştır. Antik Kentin arkeolojik olarak ön plana çıkan yönü mozaikleridir. Germanicia Mozaikleri özenli işçilikleri, tasvirlerdeki desenleri, konu ve ikonografi çeşitliliği ile kendine özgü bir karakter taşımaktadır. Çağın Latince, Grekçe ve Arapça kaynaklarından anlaşıldığına göre Germanicia Mozaikleri, Geç Roma ve Erken Bizans Dönemine aittir. Şehirde yaşanan siyasi, sosyal, kültürel ve iktisadi durumunu da yansıtan mozaiklerdeki tasvirlerde bitkisel ve geometrik motifler, günlük hayattan seçilmiş betimlemeler ve dönemin mimari yapısını gösteren kompozisyonlar yer almaktadır. Mozaik tabakalarındaki tessare çokluğu aynı zamanda motiflere ince detayların verilmesini sağlamıştır. Merkez Dulkadiroğlu İlçesi Karamaraş mevkiinde bulunan Antik Kente özel araç veya toplu taşıma araçlarıyla da ulaşım sağlayabilirsiniz.
2-) Kahramanmaraş Kalesi
Kahramanmaraş’ın en çok ziyaret edilen mekânlardan biri olan Kahramanmaraş Kalesi, şehrin tam merkezinde ve güney tarafı sivri ve yüksek, kuzey tarafı hafif meyilli bir tepe üzerinde kurulmuştur. Geç Hititler zamanında yapılan Kahramanmaraş Kalesi, daha sonraları yöreye hâkim olan Asur, Med, Pers, Kapadokya Krallığı, Roma, Bizans, Anadolu Selçuklu ve Osmanlı dönemlerinde çeşitli tamir ve ilaveler yapılarak günümüze kadar gelmiştir. Kare planlı burcun dış duvarları kesme taş, iç duvarları ise moloz taştır. Dikdörtgen planlı olup, ortalama 1,70 metre kalınlığında surlarla çevrilmiştir. Üzerinde yapılan çalışmalarda Geç Hititler Dönemi'ne ait pek çok tarihî eser bulunmuş olup Evliya Çelebi tarafından 17'nci yüzyılda kale kapısında yer aldığı belirtilen Maraş Aslanı da bu eserlerden biridir. Şehir merkezinde bulunan Kaleye özel araç veya toplu taşıma araçlarıyla da ulaşım sağlayabilirsiniz.
3-) Döngel Mağarası ve Şelalesi
Bölgedeki en önemli mağaralardan biri olan ve üst üste ve birbirine bağlı üç mağaradan oluşan Döngel Mağarası, Kahramanmaraş’taki en eski yerleşim alanıdır. Kahramanmaraş yöresinde ilk yerleşim İ.Ö 40.000-10.000 Paleolitik Dönem'de bu mağaralarda başlamıştır. Tabandan tavana kadar olan yüksekliği 102 metre olan Mağarayı cazip kılan bir diğer unsur ise mağaranın dev galerilerdeki akarak yaklaşık 100 metre aşağıya düşen şelaledir. Yeşilgöz Obruğu’ndan çıkan su 6 km boyunca Tekir’in geniş düzlüğünde menderesler oluşturup akar. Düzlüğün sonunda Döngel Mağarası içerisine süzülen çay, dev galerilerden akarak yaklaşık 100 metre aşağıya düşer. Düştüğü yerde bulunan her iki tarafı yüksek kayalıklarla çevrili 20 metre genişliğindeki vadi Maraş’ın en sık ziyaret edilen mesire alanlarından bir tanesidir. Kahramanmaraş-Kayseri karayolunun 50. km’sinde yer alan Mağaraya özel araç veya turlarla ulaşım sağlayabilirsiniz.
4-) Eshabı Kehf Külliyesi
Kahramanmaraş’ın Afşin ilçesinde bulunan Eshab-ı Kehf Külliyesi, Antik Çağ’dan beri kutsal sayılan ve Eshab-ı Kehf adıyla tanınan kayalık bir tepenin yamacındaki mağaranın çevresine kurulmuştur. Kaynaklardan anlaşıldığına göre bu kiliseyi Bizans İmparatoru II. Theodoius (408-450) yaptırmıştır. Daha sonraları “İsa Mescidi” ismiyle bilinen ve zamanla harabeye dönen bu kilisenin üzerine Anadolu Selçuklularının Maraş Emîri olan Nusretüddin Hasan Bey, 1215 - 1234 yılları arasında, içinde bugünkü caminin de bulunduğu bir dizi inşaat yaptırmıştır. Kilisenin bazı malzemelerinin de bu caminin inşaatında kullanıldığı, kutsal mağara ile caminin uyumlu bir şekilde kaynaştırıldığı görülür. Farklı din ve uygarlıkların buluşma noktası olan alanda her bir uygarlık kendi inanışları açısından alana istisnai bir değer katmış ve kendi yapılarını ekleyerek bu kutsal alanı yaşatmışlardır. Külliyede Doğu Roma, Selçuklu, Dulkadiroğlu Beyliği ve Osmanlı Devleti dönemlerine ait izlere rastlamak mümkündür. Eshab-ı Kehf olayı Hristiyan ve İslâm dünyasında canlılığını tarih boyunca korumuş bir olgudur. Olayın öneminden dolayı Kur’an-ı Kerim’in 18. suresi “Kehf” adını taşır ve orada neler yaşandığı anlatılır. Hristiyanlar ise “Yedi Uyurlar”ı aziz olarak kabul ederler. Eshab-ı Kehf Külliyesi 2015 yılında UNESCO Dünya Miras Geçici Listesine kaydedilmiştir. Ortaçağ boyunca Hristiyan ve İslam dünyasında bilinen anlatıya göre, dönemin mitolojik tanrılara inanışın gücünü yitirdiği bir dönemde, tek Tanrıya inandıkları için eziyet edilmekten kaçan Hristiyan dinine mensup ve gizlice ibadet eden Yemliha, Mekseline, Mislina, Mernuş, Sazenuş, Tebernuş ve Kefeştetayuş adında yedi genç, peşlerine düşen Dakyanus’tan kaçarken kendileri gibi inançlı bir çobana rastlarlar. Çobanın bildiği ve yanında su olan bir mağaraya sığınan Eshab-ı Kehf burada uykuya dalar. Eshab-ı Kehf, bir rivayete göre, 309 yıl uyur vaziyette kalır. Doğu Roma İmparatoru II. Theodosius döneminde (MS 408-450) huzur ortamında uyanırlar. İmparator, yedi kişinin yaşadığı deneyimin derin anlamından etkilenir ve anılarına bir kilise inşa edilmesini emreder. Afşin ilçesinde bulunan Külliyeye özel araç veya toplu taşıma araçlarıyla ulaşım sağlayabilirsiniz.
5-) Ulu Camii
Şehrin tarihinde önemli olaylara tanıklık etmiş olan Ulu Camii, Dulkadiroğlu Beyliği Hükümdarı Süleyman Bey tarafından 1442-1454 yılları arasında yaptırılmıştır. Beylikler dönemi ve erken dönem Anadolu Selçuklu mimarisinin özelliklerini taşıyan camide minare, taçkapı, mihrap ve minberinde yer alan bezeme ve süslemeler dikkat çekmektedir. Ahşap tavanlı camiler gurubuna giren Ulu Cami, dıştan 22x40.90 m. boyutlarında harim ile, 5.30x40.90 m. ölçülerinde son cemaat yeri ve tek şerefeli minareden oluşmaktadır. Yapının ahşap hatıllı cephe duvarlarında kaba yonu ve moloz taş kullanılmıştır. Şehir merkezinde bulunan Kaleye özel araç veya toplu taşıma araçlarıyla da ulaşım sağlayabilirsiniz.
6-) Tarihi Maraş Çarşıları
Türkiye'de geleneksel el sanatlarının en yoğun şekilde icra edildiği merkezlerden biri konumunda olan Kahramanmaraş’taki Kapalı Çarşı, Saraçhane, Bakırcılar, Semerciler, Mazmanlar, Kazzazlar, Demirciler Çarşısı ve bu çarşılar etrafında toplanmış geleneksel el sanatları alanında hizmet veren çok sayıda atölye ve dükkân görülmesi gereken tarihi ve turistik mekânlardır. Sim sırma işlemeciliği, bakırcılık, köşkerlik, keçecilik, külekçilik, ahşap oymacılığı, saraçlık, semercilik, bıçakçılık, kuyumculuk, demircilik, gibi geleneksel el sanatlarının birçok çeşidinin doğal ortamında sergilendiği, temelleri Dulkadiroğulları dönemine dayanan tarihî çarşılar hâlâ ayakta ve ekonomik açıdan canlılığını korumaktadır. Burada bulunan Kapalı Çarşı, bedesten ile bakırcılar çarşısı arasına kuzey-güney doğrultusunda yerleştirilmiştir. Biri bedestene ait olmak üzere 8 giriş açıklığına sahiptir. Osmanlı kapalı çarşılarının en erken örneklerinden biri olup ortasındaki dua kubbesi ile dikkat çekmektedir. Günümüzde içeride 98, doğu ve güney cephelerde de 18 adet olmak üzere 116 dükkân mevcuttur. Kapalı Çarşı ve diğer tarihi çarşılar geçmişten günümüze yörenin ticari hayatına şekil vererek günümüze kadar gelmiştir. Şehir merkezinde bulunan Çarşılara özel araç veya toplu taşıma araçlarıyla ulaşım sağlayabilirsiniz.
7-) Başkonuş Yaylası
Sümbül ve salep gibi birçok endemik bitkiyi bünyesinde barındıran ve göçmen kuşların uğrak yeri olan doğa harikası bir yayla olan Başkonuş Yaylası, köknar, sedir, meşe ve ardıç ağaçlarından oluşan ormanı, rengarenk çiçekleri ve endemik bitkileriyle doğal yapısını korurken geyiklere ve kuşlara da ev sahipliği yapmaktadır. Başkonuş Yaylası’nda 1987 yılında geyik üretme istasyonu kurulmuş, yıllar sonra geyikler doğaya bırakılmıştır. Orman yürüyüşlerinde geyik gurupları ile karşılaşma ihtimali çok yüksektir. Yaz ve kış aylarındaki farklı güzellikleri ile turistleri ağırlamaktadır. Yaylanın giriş kısmı A tipi mesire alanı olarak düzenlenmiştir. Bu alan sınırları içinde kır lokantası, bungalov orman evleri, spor alanları, çadır kamp alanı, karavan kamp alanı, piknik alanları, çocuk oyun alanları ve yürüyüş yolları bulunmaktadır. Kır lokantasında organik gıdalara önem verilerek keçi tereyağı, özel bal ve köy yumurtası ile organik beslenme ortamı sağlanmaktadır. Kısa, uzun ve orta mesafeli olarak üç ayrı yürüyüş yolu sunularak misafirlerin performansına göre trekking tercihleri sunulmaktadır. Her an geyiklerle karşılaşıp unutulmaz fotoğraflar çekebileceğiniz yürüyüş yolları, bitiş noktasında da doyumsuz baraj manzarası ile sizlere ayrı bir seyir keyfi verecektir. Kahramanmaraş-Andırı yolunun 55. kilometresinde bulunan Başkonuş Yaylasına özel araç veya turlarla ulaşım sağlayabilirsiniz.
8-) Yedikuyular Kayak Merkezi
Yöre halkına ve gelen ziyaretçilere kayak keyfini yaşatmak, hem profesyonel hem de amatör sporcular için alanlar oluşturmak ve yaz- kış keyifli tatil alanları oluşturmak amacıyla Kahramanmaraş Büyükşehir Belediyesi tarafından işletilen Yedikuyular Yaz-Kış Rekreasyon Alanı ve Kayak Merkezi, danışma ve yönetim birimi, restoran ve kafe, umumi bay-bayan tuvalet ve lavabo üst istasyon, jeneratör binaları, su depoları ile telesiyej ve teleski hatları ile kayak severlere hizmet sunmaktadır. Kayak merkezinde 760 metre uzunluğunda 1 adet telesiyej hattı, 430 metre uzunluğunda teleski hattı ve ayrıca 100 metre uzunluğunda yürüyen band bulunmaktadır. Bir adet helikopter pisti ve otopark alanları bulunmaktadır. Kahramanmaraş ili Dulkadiroğlu ilçesi Yedi Kuyular mevkiinde Kahramanmaraş kent merkezine 15 dakika (20 km) mesafede bulunan Kayak Merkezine özel araç veya turlarla ulaşım sağlayabilirsiniz.
9-) Ceyhan Köprüsü (Taş Köprü)
Halk arasında Taş Köprü olarak bilinen Ceyhan Köprüsü XV. yüzyılda Dulkadiroğulları Beyliği döneminde yaptırılmıştır. Ceyhan Köprüsü günümüze kadar çeşitli onarımlar görmekle beraber orijinal özelliğini koruyarak gelmiş nadir köprülerden biridir. Moloz taş malzemenin kullanıldığı yapı ihtişamlı duruşu ile dikkat çekmektedir. Köprü 158 metre uzunluğunda olup sivri kemerli altı adet açıklığa sahiptir. Köprünün üzeri 0.60 ile 1.10 metre arasında değişen moloz taş korkulukla çevrelenmiştir. Köprünün ayaklarında suyun geliş yönünde ikisi sağlam olmak üzere üç adet selyaran bulunmaktadır. Kahramanmaraş-Kayseri yolu üzerinde, kent merkezine 11 km uzaklıkta Kılavuzlu Mahallesi sınırlarında yer alan Köprüye özel araç veya toplu taşıma araçlarıyla da ulaşım sağlayabilirsiniz.
10-) Kahramanmaraş Arkeoloji Müzesi
Kahramanmaraş gezilerinin önemli duraklarından biri olan Arkeoloji Müzesi, ilk olarak 1947 yılında Taş Medrese’de kurulmuş ve daha sonra 1961 yılında Kahramanmaraş Kalesi’ne taşınmıştır. 1975 yılında ise İl Merkezinde, Azerbaycan Bulvarı’nda bulunan bugünkü binasına taşınmıştır. Envanter kayıtlarında 30.000 eser bulunan Kahramanmaraş Arkeoloji Müzesi; yeni vizyonunda yer alan yedi adet teşhir salonunun yanında birer adet eğitim ve çok amaçlı toplantı salonu ve de bahçe teşhir ve çevre düzeni ile ziyaretçilerini beklemektedir. Şehir merkezinde bulunan Müzeye özel araç veya toplu taşıma araçlarıyla ulaşım sağlayabilirsiniz.
11) Yedi Güzel Adam Edebiyat Müzesi
Merkez Dulkadiroğlu ilçesinde yer alan bu tarihi yapı 1882 yılında Amerikan misyonerleri tarafından eğitim kurumu olarak 3 ayrı yapı şeklinde inşâ edilerek Amerikan Kız Koleji olarak isimlendirilmiştir. Lozan Anlaşmasıyla kapatılan kolej, Cumhuriyetin ilanında sonra 1933 yılında, Maraş şehrindeki ilk eğitim kurumu olarak tekrar açılmıştır. 1945 yılından 1965 yılına kadar Maraş Lisesi olarak varlığını sürdüren ve şehrin önde gelen isimlerini yetiştiren, günümüzde ise sadece iki yapısı ayakta kalan okul binası restorasyon ve onarım sürecinden sonra edebiyat müzesi ve kütüphane olarak işlevlendirilmiştir. Müzede, tasarım ve görsel özeni yüksek özelliğinin yanı sıra, konferans salonu, sergi alanı ve büyük bir kütüphane bulunmaktadır. Orijinalliğini önemli ölçüde koruyarak günümüze kadar gelen bina 1992 yılında tescillenmiştir.
Diğer Yerler
Kahramanmaraş’ın yukarıda belirtilen tarihi ve doğal güzelliklerinin yanı sıra 1650’li yıllarda inşa edilen ve Kapalı Çarşının doğu tarafında yer alan Taşhanı; Dulkadiroğlu Beyliği Hükümdarı Alaüddevle Bey tarafından XV. yüzyıl sonunda inşa edilmiş olan ve Ulu Camii yanında bulunan Taş Medreseyi; Kısık Kanyonu boyunca uzanan yoldan ulaşılan, Savran veya Sarıkız isimleriyle anılan doğa harikası Savruk Mağarasını; doğal mineraller açısından zengin olan suyu ile meşhur Ekinözü İçmelerini; yayla turizmi, iklim kürleri, çiftlik turizmi, doğa yürüyüşleri ve mola merkezi olan Tekir Vadisini; Maraş Etnografya Müzesi olarak düzenlenmiş olan ve Mutasarrıf Konağı olarak da bilinen Mahmut Arif Paşa Konağını; buz gibi suyu ve eşsiz manzarası, çınarlar ve salkım söğütleri ile eşsiz bir görünüm arz eden Yeşilgöz Obruğunu; Kahramanmaraş il merkezine 36 km mesafede olan ve bitki türleri açısından oldukça zengin olan Yavşan Yaylasını; 2010 yılında restore edilerek Maraş Kültür Evi olarak turizme kazandırılmış olan Kocabaş Konağını, da gezilecek yerler listesine koymayı unutmayınız.
Ne Zaman Gidilir? Neler Yapılır?
Kahramanmaraş’a hâkim olan iklim koşulları ve gezilecek yerlerin niteliği dikkate alındığında Kahramanmaraş için en ideal gezi dönemi ilkbahar ve yaz aylarıdır.
1-) Şehrin Yemek Lezzetleri
Anadolu’nun en eski yerleşim merkezlerinden biri olan Kahramanmaraş, zengin mutfağı ile ziyaretçilerine birçok yöresel lezzeti sunmaktadır. Bu nedenle yolunuz Kahramanmaraş’a düştüğünde, pişirme esnasında içine şalgam eklenmesi ve kağıt gibi ince olması ile meşhur olan Kahramanmaraş Tarhanasını;
patlıcan, soğan ve biberlerle çevrilmiş, küçücük kuzu etlerinin fırında uzun süre pişirilmesiyle hazırlanan Maraş Tavayı; limonlu yumurtalı terbiyesi, hafif mayhoş tadıyla dillere destan Maraş Paçasını;
lokum gibi kıvamıyla Maraş'ta kış aylarının favori lezzeti olan Un Sucuğunu; kıyma ve bulgurdan yapılan köftelerin tarhana içinde pişirilmesiyle hazırlanan Kallili Köfteyi; etli, kuş üzümlü, bol baharlı özel gün pilavı olan Acem Pilavını; Maraş'ta özel günlerde en çok pişirilen ana yemekler arasında olan, kuşbaşı kuzu etinin, domates, biber ve soğanın tavanın ayrı köşesinde yer aldığı Eli Böğründeyi;
zırhtan geçirilmesi etten hazırlanan ve yoğurtlu olarak servis edilen Maraş Kebabını; Kahramanmaraş mutfağına ait bir tür hamur işi yemeği olan Çöş Böreğini; Maraş'ın yöresel tatlılarından biri olan Çullama Tatlısını
meşhur dondurmasını,
denemeyi ve su niyetine tüketilen faydalı bir içecek olan Ravanda Şerbeti' ni
içmeyi unutmayınız.
Kahramanmaraş’a gelen ziyaretçilerin konaklayabileceği çok çeşitli konaklama imkânları bulunmaktadır. Gelişen turizm potansiyeli ve kültürel öneme sahip yapılarıyla her yıl çok sayıda turiste ev sahipliği yapan Kahramanmaraş’ta konaklamak için her bütçeye uygun kaliteli otel ve pansiyonlar bulunmaktadır. Özel sektöre ait konaklama yerlerinin haricinde Kahramanmaraş’ta ve ilçelerinde öğretmenevi ve polisevi gibi kamu kurumlarına ait konaklama yerleri de bulunmaktadır. Aşağıda kalınabilecek yerlerin listesi verilmiştir.
Kahramanmaraş Merkez Öğretmenevi: İsmetpaşa Mahallesi. Zübeyde Hanım Caddesi. No: 22. Kahramanmaraş
Telefon: (344) 225 55 80
Kahramanmaraş Polisevi: Haci Bayram Veli Mah. 5. Sokak. No: 38. Kahramanmaraş
Telefon: (344) 223 00 76
Kahramanmaraş DSİ 20. Bölge Müdürlüğü Misafirhanesi: Erkenez Mah. Recep Tayyip Erdoğan Blv. No:114, 46080 Merkez/Dulkadiroğlu/Kahramanmaraş
Telefon: 0(344) 236 00 80
Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi Uygulama Oteli: KSÜ Uygulama Oteli Karacasu Yerleşkesi 46100 Dulkadiroğlu/Kahramanmaraş
Telefon: 0 (344) 300 24 00
Kahramanmaraş Belediyesi Erguvan Konukevi: İsmetpaşa Mah. Azerbaycan Bulv. No: 25 Dulkadiroğlu/Kahramanmaraş
Telefon: 0 (344) 228 46 00
Kahramanmaraş Akdeniz Uygulama Oteli: Yamaçtepe Mah. 93042. Sok. No:10A Onikişubat/Kahramanmaraş
Telefon: 0344 211 06 90 - 0533 23 47 57
Kahramanmaraş Orman Bölge Müdürlüğü Misafirhanesi: Hacı Bayram Veli Mah. Sait Zarifoğlu Blv. 221 Onikişubat/Kahramanmaraş
Telefon: 0344 234 44 01
1-) Festival ve Etkinlikler
Kahramanmaraş zengin tarihini, doğal güzelliklerini ve kültürünü tanıtmayı ve korumayı amaçlayan yöresel ve ulusal düzeyde birçok etkinlik ve festivale de ev sahipliği yapmaktadır. Yapılan bu festival ve etkinliklerden katılmanızı önerdiklerimiz şunlardır:
Uluslararası Türkoğlu Avasım Geleneksel Türk Oyunları Festivali
Türkoğlu Kaymakamlığı, Türkoğlu Belediyesi, Türkoğlu Avasım Geleneksel Okçuluk Derneği tarafından her yıl Mayıs ayında organize edilen Festival, geleneksel okçuluk ve Türk kültürünü en iyi şekilde tanıtılmasını sağlamayı amaçlamaktadır. Okçuluk, güreş, vur geç puta koşusu, sabit puta koşusu, limitsiz menzil koşusu, göçbörü oyunu, atlı okçuluk gösterileri ve konserlerin düzenlendiği festivale Azerbaycan, Bulgaristan, İran, Çin, Hırvatistan, İngiltere, Almanya, Yunanistan, Macaristan, İtalya, Kazakistan, Litvanya, Malezya, Meksika, Moğolistan, Hollanda, Polonya, Slovakya, Ukrayna ve A.B.D'den 800 kadar sporcu katılmaktadır.
Geleneksel Yedi Kuyular Kar Şenliği
Dulkadiroğlu Belediyesi tarafından her yıl Ocak ayında düzenlenen festival Yedi Kuyular Kayak Bölgesinin tanıtımının yapılması ve sosyal bütünleşmeye katkı sağlamayı amaçlamaktadır. Festival kapsamında ikramlar, kayak gösterileri, halk konserleri düzenlenmektedir.
Geleneksel Offroad Oyunları
Kahramanmaraş Offroad Kulübü ve Kahramanmaraş Büyükşehir Belediyesinin ortaklaşa olarak Nisan-Mayıs ayları içerisinde organize ettiği festival, offroad yarış ve oyunları ile Kahramanmaraş'ın doğal güzelliklerini tanıtmayı amaçlamaktadır.
Uluslararası Dondurma Kültür ve Sanat Festivali
Kahramanmaraş’ın en büyük değerlerinden biri olan ve adını tüm dünyaya duyuran Maraş Dondurması’nın hem tanınırlığını artırmak hem de kente katma değer sağlamak amacıyla 2017 yılında Kahramanmaraş Büyükşehir Belediyesi öncülüğünde düzenlenmeye başlayan Dondurma ve Kültür Sanat Festivali, her yıl Eylül ayında düzenlenmektedir. Maraş dondurması üzerine yarışmaların düzenlendiği ve halk konserlerinin verildiği Festival renkli görüntülere sahne olmaktadır.
2-) Sosyal ve Kültürel Alanlar
Kahramanmaraş’ta, tüm ihtiyaçlarınızı karşılayabileceğiniz alışveriş merkezlerinin yanı sıra yöresel ürünleri satın alabileceğiniz yöresel çarşı ve dükkânlar bulunmaktadır. Bu noktada Piazza AVM, Arnelia AVM ve Hasırcıoğlu isimli alışveriş merkezleri, Kahramanmaraş’a gittiğinizde zaman harcayacağınız, keyifle alışveriş yapacağınız nezih mekânlardan biridir. Bunun yanında tarihi dokusuyla hizmet veren Kapalı Çarşı, Saraçhane, Bakırcılar, Semerciler, Mazmanlar, Kazzazlar, Demirciler Çarşısında da alışveriş yapabilirsiniz.
Tarihi ve doğal güzellikleriyle adından söz ettiren Kahramanmaraş’ta sosyal ve kültürel yaşam da hareketlidir. Mehmet Akif Ersoy Kültür Merkezi ve Necip Fazıl Kısakürek Kültür Merkezi başta olmak üzere şehirdeki kültürel mekânlarda yıl boyu birçok etkinliğe ev sahipliği yapılmaktadır. Ayrıca Kahramanmaraş Devlet Tiyatrosu, Necip Fazıl Sahnesi'nde yıl boyunca önemli gösterilere imza atmaktadır. Kültür ve Tiyatro merkezilerine şehir içi toplu taşıma araçları ile rahatlıkla ulaşılabilir.
Kahramanmaraş Devlet Tiyatrosu: Kahramanmaraş Necip Fazıl Kısakürek Kültür Merkezi DT Sahnesi, Yunus Emre Mahallesi, Onikişubat/ Kahramanmaraş
Tel: 0 (344) 215 24 15
3-) Üniversite
Kahramanmaraş’ta 1992 yılında kurulmuş olan Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi bulunmaktadır. Üniversitenin mevcut halde, 11 fakülte, 3 enstitü, 4 yüksekokul, 8 meslek yüksekokulu, 22 uygulama ve araştırma merkezi ve Rektörlüğe bağlı 5 Bölümüyle yükseköğretim hizmeti vermektedir. Üniversite şehir merkezindeki Avşar, Bahçelievler ve Karacasu Yerleşkeleri ile Afşin Mahzuni Şerif, Göksun Arslanbey, Andırın, Pazarcık ve Türkoğlu yerleşkelerinde faaliyetlerini sürdürmektedir. Üniversite kampüs ve yerleşkelerine ulaşım belediye araçlarıyla sağlanmaktadır.
Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi: Avşar Yerleşkesi Batı Çevreyolu Blv. No: 251/A 46050 - Onikişubat/Kahramanmaraş
Telefon: 0(344)3001000
Kredi Yurtlar Kurumunun bünyesinde üniversitesi öğrencilerine hizmet veren 4 tanesi il merkezinde 3 tanesi ilçelerde bulunan toplam 7 yurt bulunmaktadır. Devlet yurtları haricinde şehir merkezinde öğrencilere hizmet veren bir çok özel yurt ve apart şeklinde öğrenci evleri de bulunmaktadır.
Afşin Kız Yurdu: Gaziosmanpaşa Mah.Karşıyaka Cad.Mehtap Sokak No: 22 Afşin/Kahramanmaraş
Telefon: 0(344) 511-21-80, 0(344) 511-21-82
Elbistan Yurdu: Doğan Mah. Şehit Astsubay Ömer Halisdemir Cad. No: 3 Elbistan/Kahramanmaraş
Telefon: 0(344) 421-21-02
Göksun Yurdu: Cumhuriyet Mah. Prf. Dr. Mehmet Sağlam Bul. Yurt Sit. No: 576 -1/1 Göksun/ Kahramanmaraş
Telefon: 0(344) 714-44-26
Sütçü İmam Öğrenci Yurdu: Maarif Mah. 92007 Sok. Cadde Maraş Sit. No: 34 / 1 Onikişubat/Kahramanmaraş
Telefon: 0(344) 502-50-70, 0(344) 502-58-59
Erdem Bayazıt Öğrenci Yurdu: Şazibey Mah. Malik Ejder Cad. No:36 Onikişubat/Kahramanmaraş
Telefon: 0(344) 235-1581
Kahramanmaraş Avşar Öğrenci Yurdu: Avşar Mah. Batı Çevre Yolu Bul. Avşar Kampüsü Sosyal Tesis Sit. A Blok Apt. No: 239 / A Onikişubat / Kahramanmaraş
Telefon: 0(344) 290-14-16, 0(344) 290-14-17
Kahramanmaraş Yurdu: Kırım Mah. Üniversite Caddesi No:2/22 Karacasu Kampüsü Dulkadiroğlu/Kahramanmaraş
Telefon: 0 344 251 2319
4-) Kütüphane
Kahramanmaraş ve ilçelerinde Kültür ve Turizm Müdürlüğü'ne bağlı olarak faaliyetlerini sürdüren halk kütüphanelerinin yanı sıra Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi Merkez Kütüphanesi bulunmaktadır.
Kahramanmaraş Karacaoğlan İl Halk Kütüphanesi: Şehit Evliya Mah. Şehit Çuhadar Ali Cad. No: 9 Onikişubat/ Kahramanmaraş
Tel: 0(344) 223-4489
Kahramanmaraş Çocuk Kütüphanesi: Ertuğrul Gazi Mah. Sait Sarrafoğlu Cad. No:232/1 Onikişubat/ Kahramanmaraş
Tel: 0(344) 223-6436
Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi Merkez Kütüphanesi: Avşar Kampüsü Kahramanmaraş
Tel: 0(344) 300 10 97- 300 10 86
Kahramanmaraş Valiliği
İsmet Paşa Mah. Trabzon Caddesi Hükümet Konağı Kahramanmaraş
0344 223 76 10 - 223 76 11
http://www.kahramanmaras.gov.tr/
Kahramanmaraş Büyükşehir Belediyesi
İsmetpaşa Mah. Azerbaycan Bulv. No: 25 Dulkadiroğlu/Kahramanmaraş
0344 228 46 00
Kahramanmaraş İl Emniyet Müdürlüğü
Bahçelievler Mahallesi 9015 sokak no:7 Dulkadiroğlu/Kahramanmaraş
0344 221 11 55
http://www.kahramanmaras.pol.tr/
Kahramanmaraş İl Jandarma Komutanlığı
Cumhuriyet Mahallesi Onikişubat/Kahramanmaraş
0344 211 08 90
https://kahramanmaras.jandarma.gov.tr/
Kahramanmaraş İl Milli Eğitim Müdürlüğü
Yenişehir Mah. Cahit Zarifoğlu Cad. Kahramanmaraş
0344 216 46 00
Kahramanmaraş İl Sağlık Müdürlüğü
Yörükselim Mah. Gazi Mustafa Kuşçu Cad. No:22 Onikişubat/Kahramanmaraş
0344 223 74 25
https://kahramanmarasism.saglik.gov.tr/
Necip Fazıl Şehir Hastanesi
Gaziantep Yolu 14. Km Karacasu Mevkii Dulkadiroğlu / Kahramanmaraş
0344 228 28 00