Mail:info@tayinciler.com

1-) Tarihi Doku

Mezopotamya ve Anadolu uygarlıklarının kesiştikleri alanda kurulmuş olan Siirt, bu yüzden kuzeyinde ve güneyinde ortaya çıkan uygarlıklar, yörenin kültürel gelişmesinde etkili olmuştur. Yakın zamanda arkeolojik araştırmalar yörede Neolitik, Kalkolitik, Tunç ve Helenistik, Roma, Bizans–İslam ve Yakınçağ’ı kapsayan dönemlere ait buluntular ortaya çıkarmıştır. Günümüzdeki kültürel yapı Türk – İslam Kültürü’nün etkisiyle biçimlenmiştir. M.Ö. 3000’lerde yöreye egemen olan Hurri’lerden sonra sırasıyla Hitit, Urartu, Asur, Med ve Pers’ler, Romalılar, Sasaniler, Emviler, Abbasiler hakimiyet kurmuşlardır. Malazgirt Savaşı’ndan sonra Türkler Anadolu’ya yerleşmeye başlaması ile birlikte Siirt Yöresi de  Hasankeyf Artuklular’ının yönetimine girmiştir. Artuklular’dan sonra Siirt’e Akkoyunlular ve Safeviler egemen olmuştur. Yavuz Sultan Selim’in Çaldıran Seferi sırasında  Kürt kökenli ünlü bilgin İdris-i Bitlisi’nin yardımıyla Siirt Osmanlı yönetimine geçmiştir.

 

2-) Konum, Coğrafi Yapı, Komşu İller, Nüfus

Güneydoğu Anadolu Bölgesi'nin kuzeydoğu ucunda yer alan Siirt doğudan Şırnak ve Van, kuzeyden Batman ve Bitlis, batıdan Batman, güneyden Mardin ve Şırnak illeri ile çevrilidir. Bölge, Güneydoğu Anadolu düzlüklerinden sonra birden yükselmekte, doğu ve kuzey kesimleri bol yağış almaktadır. Bu nedenle, kuzeyden Muş Güneyi Dağları, doğudan Siirt Doğusu Dağlarıyla çevrili olan il alanı, Dicle Irmağı'nın önemli su toplama alanlarından birini oluşturmaktadır. İl topraklarının tümü Dicle Havzası'na girmektedir. Havza, Fırat, Kızılırmak ve Sakarya Havzaları'ndan sonra ülkenin dördüncü büyük su toplama alanıdır. Siirt yeryüzü şekilleri daha çok yüksek dağlar ile platolardan oluşmaktadır. Siirt’in kuzeyi ve doğusu yüksek ve sarp kesimlerdir. Genel olarak Güneydoğu Toroslar adıyla anılan bu dağ sırası, doğudan güneydoğuya genişçe bir yay çizerek Hakkari Dağları’yla birleşmektedir.

Siirt   İzmir’e 1603  km, İstanbul’a  1630 km ve Ankara’ya  1196  km mesafede yer almaktadır. TUİK verilerine göre 2019 yılı sonu itibariyle merkez ilçenin nüfusu 168.659 il genel nüfusu ise 330.280 olarak tespit edilmiştir. Siirt’in, merkez ilçesi dahil olmak üzere Kurtalan, Pervari, Şirvan, Eruh, Baykan ve Tillo olmak üzere 7 İlçesi, 5 beldesi ve 275 köyü bulunmaktadır. 

 

3-) İklim ve Bitki Örtüsü  

Karasal iklimin hüküm sürdüğü Siirt’te dört mevsim en belirgin özellikleriyle yaşanmaktadır. Doğu ve kuzey bölgelerinde kışlar daha sert ve yağışlı, güney ve güneybatı bölgelerinde ılık geçer. Yazları sıcak ve kuraktır. Haziran ve Ekim ayları arasında yağış olmaz. GAP’ın devreye girmesinden sonra iklimde belirgin değişiklikler gözlenmiş, ilkbaharda daha fazla yağış olmuş ve %40’ın altında olan nem oranı yükselmiştir.

Siirt’te karasal iklimin sonucu olarak tabiî bitki örtüsü genelde bozkır bitkilerinden meydana gelmektedir. Orman varlığı yönünden Siirt, ülkemizin  en fakir illerinden biridir. Dağlık kısımların bâzı bölümlerinde, cılız çalı ve meşe topluluklarına rastlanır.  İl arazisinin %14'ü tarım arazisi, %10'u orman ve fundalık, %31'i çayır ve mera ve %45'i ise tarım dışı araziden oluşmaktadır.

 

4-) Ekonomi

Siirt ilinin ekonomisi temelde tarım ve hayvancılığa dayanmaktadır. Sanayi gelişmemiştir. Faal nüfusun % 65’i tarım ve hayvancılıkla uğraşır. Tarla tarımının önemli olduğu Siirt’teki başlıca tarım ürünleri, buğday, arpa, pirinç, nohut, mercimek, tütün ve soğandır. Meyvecilik de oldukça ileridir. Türkiye’de yetişen narın beşte biri Siirt’te yetişir. Yaklaşık 8-10 bin tondur. Ayrıca ceviz, fıstık, üzüm, zerdali ve bâdem bol miktarda yetişir. Hayvancılığın önemli bir geçim kaynağı olduğu Siirt yaylaları hayvancılığa çok elverişlidir. Sığır, koyun, kıl keçisi, tiftik keçisi beslenir. Ayrıca arıcılık da yaygın olarak yapılır. Pervari balı Türkiye çapında meşhurdur.

 

ULAŞIM

 

1-) Karayolu

Siirt’te özellikle kara yolu ulaşımı çok faaldir. Diyarbakır-Siirt-Bitlis karayolu Siirt’ten geçer. Elazığ-Bingöl-Muş yolu Bitlis’te 6 numaralı devlet yolu ile birleşir. Bu karayolları üzerinden özellikle İstanbul, İzmir, Ankara Antalya, Adana, Mersin’e doğrudan seferler düzenleyen otobüs firmaları bulunmaktadır. Bu güzergahlarda diğer şehirlere de uğranılmaktadır.  Şehir merkezine 3 km mesafedeki Otogara özel araç veya belediye araçlarıyla ulaşım sağlayabilirsiniz.

 

Siirt Otogar:  Afetevleri Mahallesi 56000 Merkez/Siirt

Tel: 0 (484) 223 14 01

 

2-) Demiryolu

Siirt merkezde demir yolu ulaşımı olmasa da Siirt bakımından Kurtlan Ekspresi demir yolu ulaşımı bakımından önemli bir noktadadır. Faaliyete geçtiği ilk günden bu yana taşımacılıkta önemli bir yere sahip olan Kurtalan Ekspresi, 1212 kilometrelik güzergahı boyunca Kırıkkale, Kayseri, Sivas, Malatya, Elazığ, Diyarbakır ve Batman başta olmak üzere 70'ten fazla duraktan yolcu almaktadır. Kurtalan Ekspresi'nde yolculuk, haftanın beş gün Ankara'dan başlayıp Siirt'in Kurtalan ilçesinde son buluyor. Demir yolu ulaşımında Türkiye'nin en eski hatlarından olan Kurtalan Ekspresi ile yolculuk 23 saatte tamamlanıyor.

 

Kurtalan Tren Garı: İstasyon Cad. (R.T.Erdoğan Blv.) Kurtalan/Siirt

Tel: (484) 411 20 23

 

3-) Havayolu

Siirt’te hava yolu ulaşımı 1998 yılında faaliyete geçen Siirt Havaalanı üzerinden sağlanmaktadır. 1100 m² 'lik bir terminal binasına sahip olan havaalanı, yalnızca iç hat uçuşlarına açıktır. 2020 yılı itibarıyla yalnızca İstanbul-Siirt-İstanbul ve Ankara-Siirt-Ankara hatları için hizmet vermektedir. Havaalanından şehir merkezine HAVAŞ servislerini kullanarak ulaşım sağlayabilirsiniz.

 

Siirt Havalimanı : Siirt Dilektepe Yolu, 56220 Pınarca Köyü  Merkez/Siirt

Tel: (0484) 254 22 02

 

Şehrin Meşhur Yönleri

Mezopotamya kültürünün yaşadığı bu güzel şehir tarihi ve kültürel mirasının ve yöresel yemeklerinin yanı sıra, coğrafi işaretli ürünleri ve şehrin markası olan  Siirt Fıstığı, Siirt Battaniyesi, Siirt Büryan Kebabı, Siirt Perde Pilavı, Pervari Balı  ve Bıttım Sabunu ile meşhurdur. 

 

Yöresel Ürünler ve Yapılabilecek Alışverişler     

Siirt yöresel ürünler bakımından Güneydoğunun en zengin illeri arasındadır. Bu şehre gittiğiniz de olgun taneleriyle Antep fıstığından çok farklı olan  ve Siirt’in yöresel markası haline gelen Siirt Fıstığını;  

Siirt ilinin Pervari ilçesindeki dağların eteklerinde ve yaylalarındaki florada bulunan üçgül, yonca, adaçayı, kekik, ballıbaba, peygamber çiçeği, geven, engerek otu, sığır dili, fiğ, kenger gibi çiçeklerden elde edilen dünyaca meşhur ve marka haline gelen Pervari Balını;  adını yetiştiği bölge olan Şirvan İlçesine bağlı Zivzik (Dişlinar) Köyü'nden alan bol sulu, eşsiz aromalı, aylarca dayanabilen şifa kaynağı Zivzik Narını almadan bu şehirden ayrılmayın. Ayrıca Siirt’le özdeşleşen meşhur Siirt Battaniyesi ve Bıttım Sabunu da Siirt’ten alınabilecek yöresel ürünlerdendir.